ตำนานไฟล้างโลก
ตำนานการอวสานของโลกมีมากมายหลากหลายรูปแบบ เช่น
ตำนานน้ำท่วมโลกของศาสนาคริสต์ การเกิดแผ่นดินไหวรุนแรงจนโลกแตกออกเป็นสองส่วนจากการคาการณ์ทางวิทยาศาสตร์
ทางด้านศาสนาพราหมณ์ฮินดูก็มีความเชื่อเรื่องจุดจบของโลกเช่นกัน
การล้างโลกด้วยไฟปรากฏอยู่ในคติความเชื่อของพราหมณ์-ฮินดู
เมื่อโลกเต็มไปด้วยคนชั่วไร้คุณธรรม(ตกอยู่ในความเสื่อม)
ดวงตาที่สามขององค์พระศิวะ(เทพแห่งการทำลายตามความเชื่อของพราหมณ์-ฮินดู)จะเปิดออกพร้อมกับไปบรรลัยกัลป์ที่เผาโลกจนสูญสิ้น
จากนั้นเป็นหน้าที่ของพระพรหมที่สร้างโลกขึ้นมาใหม่
ในไตรภูมิพระร่วงและลิลิตองค์การแช่งน้ำมีเรื่องราวการล้างโลกด้วยไฟปรากฏให้เห็นอยู่เช่นกัน
กล่าวว่าก่อนจะเกิดไฟบรรลัยกัลป์ไหม้โลกนั้นได้เกิดเหตุประหลาดขึ้นก่อน
จากเดิมที่เรามีดวงอาทิตย์เพียงหนึ่งดวงก็จะเพิ่มขึ้นกลายเป็นเจ็ดดวง แหล่งน้ำทุกชนิดบนโลกเหือดหายเพราะความร้อนจากดวงอาทิตย์
แม้กระทั่งน้ำในมหานทีสีทันดร
มหาสมุทรทั้งเจ็ดที่อยู่ล้อมรอบเขาพระสุเมรุ(เรียงสลับกับเขาสัตบริภัณฑ์)ยังแห้งขอด
เหล่าพญาปลาทั้งเจ็ดที่แยกอยู่ในมหานทีสีทันดรตัวละสายพลอยตายไปด้วย
เมื่อพญาปลาทั้งเจ็ดตาย น้ำมันในตัวปลาได้ไหลออกมา เมื่อแสงจากดวงอาทิตย์ทั้งเจ็ดดวงสาดลงมากระทบบนตัวปลาไฟบรรลัยกัลป์จึงเกิดขึ้น
การแบ่งชั้นภพของไตรภูมิแบ่งออกเป็น กามภูมิ๑๑
รูปภูมิ๑๖
และอรูปภูมิ๔ซึ่งไฟบรรลัยกัลป์นี้จะไหม้ถึงรูปภูมิชั้น๑๑ไหม้กามภูมิ๑๑ชั้นและรูปภูมิ๑๑ชั้น)
เหลือรูปภูมิ๕และอรูปูภูมิ๔ไว้
เหล่าเทวดาจากชั้นรูปภูมิที่๑-๕ได้พากันหนีไฟบรรลัยกัลป์ขึ้นมาอยู่ที่ชั้นที่ไม่ไหม้
หลังจากที่ไฟไหม้โลกก็เกิดน้ำท่วมซ้ำอีกครา
เวลาผ่านไปน้ำเริ่มแห้งทำให้เกิดแผ่นดินขึ้นมา
กลิ่นดิน(บนแผ่นดินใหม่)ได้ส่งกลิ่นอบอวลไปถึงสวรรค์ เทวดาได้กลิ่นดินหอมเลยลงจากสวรรค์เพื่อมากินดิน
แต่เมื่อกินแล้วเทวดาก็จะสูญเสียภาวะทิพย์(สภาพการเป็นเทวดา)ไปและกลายเป็นมนุษย์
ประเทศไทยเองก็เชื่อเรื่องการล้างโลกด้วยไฟเช่นกัน
มีวรรณคดีไทยหลายเรื่องที่นำความเชื่อนี้มาใช้ในการแต่ง เช่น ในนิราศนรินทร์
มีโคลงบทหนึ่งกล่าวไว้ว่า
นทีสี่สมุทรม้วย หมดสาย
ติงมิงค์มังกรผาย ผาดส้อน
หยาดเหมพิรุณหาย เหือดโลก แล้งแม่
ราคะแสนร้อยร้อน ฤเถ้าเทียมทน
โคลงบทนี้พูดถึงตำนานไปล้างโลกตอนมหานทีสีทันดรเริ่มแห้งและเหล่าพญาปลาทั้งเจ็ดซ่อนตัวจากแสงอาทิตย์ทั้งเจ็ดดวง
โลกที่ไม่มีน้ำสักชนิด แต่แม้จะถูกเผาจากแสงอาทิตย์ก็ยังไม่ร้อนเท่าไฟที่เกิดจากความกระหายในรัก
ตำนานจุดจบของโลกแตกต่างกันไปตามภูมิภาค
การอวสานโลกด้วยไฟเป็นอีกหนึ่งตำนานความเชื่อของศาสนาพราหมณ์-ฮินดู(ที่อยู่คู่ไทยมานาน)
และในศาสนาพราหมณ์ฮินดู”ไฟ”ถือเป็นสัญลักษณ์ของการชำระล้างความชั่วร้ายให้บริสุทธิ์